Renout von Montalbaen - Günser Fragment (nach Edition Roethe 1906)

<2ra> Herre sprac maleghijs die deghen do
Eyne maltit doet my gheuen no
Dat v god die gude
Lone dorg sine demuode
5Ic byn mit hungere beuaen
In mach nicht langer staen
Dit sprac maleghijs die deghe(n) da
Dat ghi deylhaftich mute(n) wesen za
A[n] den we[ghen] die ic hebbe ghegaen
10Vn(de) al der woldaet die ic hebbe ghedaen
Ic hebbe ghewesen vil schone da
To sunte petere t[e] rome za
Vn(de) hebbe [oec] wesen al ghewisse
To sunte iacop in galisse
15Dor godes willen heb ic vele ghe ga(n)ge(n)
Vn(de) sware penitentie vntfangen
Ic hebbe ghewesen de(s) sijt ghewijs
Jn prouentien to sunte gilijs
Oec heb ic ghe[wesen] ouer zee
20Jn deme zvten lande van galylee
Also heb ic bi deme gude(n) daghe wes[e(n)]
To ihr(usa)l(e)m vn(de) mine tide ghelesen
Herre also helpe mi god
To sent andrese den scod
25Here noch nye nequa(m) ic daer
Daer ic den hunger hedde so swaer
Do sprac karl sum min leuen
Pelgrime me(n) sal v eten gheuen
Aldus dede karl die deghen vroet
30Maleghise geue(n) eyne maltit goet
Alse hey was gheseten
Tor taflen vn(de) solde eeten
Men brachte heme broet vn(de) wyn
Mit ghema[l] at die pilgryrin
35Karl selue die edele here
Deynde vor deme [p] lmenere
Sine morsele sal hey pareren d[a]
Vn(de) eyn morseyl sal hey neme(n) za
Dat [was] van eyme pauwet veet
40Hey [stak]et in die pencrade heet <2rb>
Do sprac karl die namecunt
Pelgreme do op dinen munt
Sprac karl die edele here
Pelgreme in vnser vrowen ere
45Wel ic di gheue(n) dat beste morseyle
Dat dine(m) munde ey wart to deyle
Dat morseyl entfeync hey tor st[e]de
Maleghijs sinen munt op [dede]
Jn den munt mit sin[en] tanden
50Die coninc was heme [do] na ghestande(n)
Maleghijs heft hene ghe gr[epen z]a
Vn(de) d[e]n vilger v[il] n[c] af ghebete(n) da
Die coninc wirt vorvart [vil sere]
Sine hant toch hey acht[er wart v]ere
55Sinen ving[er] heylt hey in der hant
Vn(de)saet [nede]r <r hochgestellt nach konstruiertem Text> dar hey eyn s[(t)] vant
Vn(de) sa des mogi mi gelou[en za]
[Op] maleghise mit fellen oughe(n) da
Karl sprac do to hand[e]
60Pelgreme god geue di scande
Do ic dat morseyl solde steken da
Jn dine(n) mvont hevestu mic gebete(n) za
Mittime scharpen tande
God geue dij grote scande
65Dattu dat ey vornemes
Dattu her to houe quemes
Maleghijs die weder reyp also
Edele co(n). belget nicht daer vmbe [no]
Jc was mit hungere bevange(n) so
70Dat ict morseyl hadde binden tande(n) do
Dat secgic v coninc sekerlijc
Jn wande nu(m)mer mer to eyng(er) tijt
Vt vwer hant hebben ghe gheten
Aldus qua(m)t dat ic vk hebbe gebete(n)
75Also helpe sunte iohan
Here co(n). ghy sint eyn bederue man
Hir qua(m) vor den coninc rolant
Vn(de) ledde gheva(n)ge(n) rijtsarde an siner ha(n)t.
MEt disser rede mit disser tale
80[...] rolant in den zale <2va>
Vn(de) mit heme rytsar[t]
Do sprac die coninc t[e]r vart
Nv sijt goden hogen pelegrym
By gode ghi solen ghe wroken sijn
85D[a]t wel ic dat is mi ghelouet
[Ouer] den die vk heuet gherouet
Do sprac karl die deghen fyin
[We [...] ome ro]la(n)t leyue neue myin
Sal my gud vn(de) eere gescheyn no
90Dat moyt mi [comen] van di also
Wo ist nue ergang[ ]
[Br]eng[hy] my rijtsarde ghevange(n)
[A]dir br[e]nghy en op [vwe gheleide
Sprac karl de [...]
95Rolant antworde tvhant aldaer
Ic br[...] ghevange vor waer
[...] dar mede vwen wille
[...] vn(de)] stil[len [...]
Do sprac kar]l die [deghen fyin
100[...]
[...] also [...] hio
Gy [...] ic selue doen ha(n)ghe(n)
An d[...] galgh [...] montfaucoen
Also [...] parduen
105Noch [...] by iner] kele
Rijtsaert sprac [dit] we[l]e to vele
Coninc ghy [neworde(n) nie] so coene
[Dat ghy [...] pyn [...] verdone
Alse langhe alse] leue(n)t reyn(out) min [br]od(er)
110[Mins vad(er) kin]t vn(de) miner mod(er)
[S[...] sprac do karl die [...]
Settestv dic noch teghe mi]
[ ]icht [puten] kint vor waer
D[i]t sprac die coninc karl al oppe(n)baer
115[S]inen staf heft hey vorheuen
Rijtsarde eyn [slaic] op de(n) rugge ghgheue(n)
D[ ] coninc hey bi der kelen nam san
Rijtsart was eyn coene man
[Doe [ ] w [ ] daer] sumelic van de(m) here(n)
120[ ] [heylde by dem] gheren <2vb>
Do sprac die degen rolant
Die beste rittere den men vant
Here bi deme guden daghe
Dit en is my neyn bequeme saghe
125Dat ghi dissen ghevanghene(n) slaet
Daer ane do ghi grote ouerdaet
Sine engeste sint to groet
Hey steyt in sorghe van dir doet
Karl weder reyp do dat
130[Rolant inmaghe nyt w]at
[ ] [sprac karl die coninc v
Hey [...] teghen my
Rolant sprac hey neue [..]
Geuange(n) hebdi en] gh[e]gheue(n) my
135Vn(de) minen will [ ] [mede] to done
Wel ghi [en] hanghen ritter cone
Rolant [weder reyp [ ]] also
[...] [d here eyn ic [ ]
Hey is van minen ma [ ] men
140[...] en h[ ] solde] mic scame(n)
[Do sprac karl die diet
Rijtsar[ ] dit] [...] niet
[Also geue my god pardoen
[ ]o tauent sal v [ ] ghen doe
145Des sijt seker [...]
[...] e galghen [...]
Vn(de) [...] see [...]
Jc en hoge [...] meer
Da sprak karl dye deghen fyer
150[...] hang [...] olyuier
Neyn ic herre [...]
[...] w [...] ande m
[...]
Deme hertogen [...]
155Karl sprac [...]
[...]
[...]
Neyn ic [...]
Die co(n) reyp [...]
160V[ ] ardanne [...] <1ra>
[...] ghi] [ ] eeren muten leuen
[...] ghy hang[en m]inen [neuen]
Neyn ic by deme g [ ] d [ ] d[ ]
Hey is van minen [m]agh[en]
165Jc suldes hebb[en grote scha(n)nde vor waer]
Worde hey [l]vt ma[r] [...] r
Karl weder reyp [do] [...]
Rijtsard dit [vo [...] vk [ ]t eyn str[ ]]
Jc wel vk notauent [doe]n
170Hanghen to montfaucoen
Do reyp karl die coene
[To n]aest de(n) hertoge(n) samsoene
[Wel]li wreke(n) minen anden ni[ ]
Vn(de) haen mine(n) neue(n) to winde sit
175Die hertoge weder reyp daer do
Bi gode here neyn ic nicht also
Hey is van [minen maghen] comen
W(er) hey ghehange(n) [ic h[ ] des] luttel vrome(n)
Do sprac karl die deghen [vye]
180Weldine hanghen her berengyer
Die hertoge dat w der reyp [tohant]
Neyn here ic hedd [ ] [scande i(n) alle lant]
Do spr[ac] [ ] karl d[ ] [coninc] fyer
Welline [ ] hange ogyer
>185> Ogyer [ ] ant[wor[ ] ghereyt]
By gode [ ] here [neyn]
Hey [is min [ ] h [...]
So [...]
Do reyp karl die [...]
190[...] ha(n)ge(n) [...]
Die hertoge dar weder reyt
By gode herre [...]
Do sprac karl her [...]
[...] hange(n) [...]
195Neyn ic also sin [...]
Dat ensal [...]
Dat ic dar by welle [...]
[...]
[...]
200[...]] <1rb>
Karl do weder reyp [echt]
Rijtsard dat ver[st]eyt v necht
Als[o gh]eu [ ] my go[d pardoen]
No tauent wel ic v henghen [doen]
205Do sprac k[arl fy [...]
Weldi [ ] henghe(n) [ ]lpin
T[ ]pin [ ] wed[ ] rey[ ]
E[ ]rv[ ] herre neyn ic n[ ]]
Jc byn by[sch]op [vn(de)] p[ape darto]
210Sa[cr]ame[nt kan maken iho
Ic eng]af [heme dat leuen nicht
Vn ic [ ]nwell [ ] em [ ] neme(n)
Aldus bat karl [...]
Die twel[...] ghenote(n)]
215[...]
[...]
[Nvo hoert wey] was dye kone man
Dye rijtsarde to hane began.
220B [...] [an beam
[...]
Edele [...]
Wel ghi my doen [...]
Die [...] ghenoten [...]
225Geloue [...] sweren [...]
Dat sey mi [...] icht [...]
Dat sey [...]
230[...]
So wel ic wreken vwen anden za
Vn(de) rijtsarde to winde hanghe(n) da
Karl sprac by sunte iohan
Ripe gh[ ] sint eyn coene man]
235Karl rey[p] to hande
[Dye genoten] van de(m) [lande
[...] ort] rolant vn(de)
[...] [mes] van bavier
Gheuet vwe truwe to [pande
240Dat ghy ripen endot [ ] eyn s[ ]] <1va>
Alse rype heft rijtsarde erhanghe(n) da
Here seyt hier is vnse truwe to pa(n)de za
Dit segden die ridders wijs
Do reyp die coninc van parijs
245Rijtsarde van normandien
Vn(de) diderike van arda(n)ne den vrien
Samsone vn(de) berengyere
Vn(de) belarde van mondidiere
Vn(de) moer vn(de) moene
250Vn(de) gherarde van rosseboene
Tulpine vn(de) gautier
Vn(de) gillimir vn(de) reynier
Dit waren die genote(n) va(n) vra(n)crike
Do sprac karl to en ghemeynlike
255Gaet vort ghi barone [ ] done
Vn(de) doet dat ghi schuldic sint to [ ]
Vn(de) sekert rypen in sine hant
Dat ghi hem ensole(n) doen neyne(n) pa(n)t
Alse rype heft vhange(n) rijtsarde za
260Ghi nesole(n) hem berade(n) torn noch sca(n)de da
Herre seyt hi[r] vnse pant
Vnse truwe in sine hant
Als rype heft rijtsarde verhange(n) so
Wij neradet herre torn noc scande iho
265Do sprac Karl nicht stille
Rype hebbi al vwen wille
Neyn ic herre by sunte iohan
Mij gebreket noch an eyne(m) man
Den ic mer ensey alleyne
270Dan die andren al ghemeyne
Do sprac karl die coene man
Rype zecghet cundine ghenome(n) da(n)
Ja ic herre id is ogyer die starke
Gotfredes kint van denemarke
275Do sprac karl fyer
Gheuet vwe truwe ogyer
Ogyer weder reyp daer do
By gode here indoes nicht also
Mar ic sekere v in vwe hant
280Also helpe mi sunte amant <1vb>
Henghet rype minen neuen
Drey daghe ensal hey nicht leuen
Noch sprac karl fyer
Gheuet vwe truwe ogyer
285Ghi mogent lichte make(n) so lanc
Ghi sole(n) sey gheue(n) zvnder danc
Ogyer entfrochte drowen neyt
To dem co(n). hey weder seyt
God gheue my laster vn(de) scande
290Heyt r[ype] rijtsarde [mit] syner hande
Oft ic he[n]e late vordinghen
Alle die ye lijf vntfinghen
Do balch karl dey co(n). fyer
Vn(de) sprac herre her ogyer [ ] also
295Enghevi owe truwe nicht to pande
By rijtsarde ic v hanghen do
Also geue mi god pardoen
An die galghe to montfaucoen
Do sprac die stolte ogyer mittien
300Die mic ha(n)ghe(n) sal ic welne an sien
Verbolghe(n) wart do karl fyer
Vn(de) sprac herre her ogyer
Ghi doet mi pine vn(de) [ ] tor[en]
Na dem dat ic hebbe [ ] vorloren
305Dat vorlus van mime [ ] kinde
Dat ic van [herten] minde
Vn(de) ghi [nicht helpet wreke(n) mine(n) ruwe]
Gheue[t noch] rypen vwe truwe
Oft ic do v vahen vn(de) binden
310Vn(de) in minen kerker sinden
Nuo horet wat rijtsarde weder voer
Do ogyer rypen truowe zwoer
Alse karl [ ] sprac mittien
so he[ft rij]t[saert] maleghise v(er)sien
315Vn(de) trat og[y]re op sinen voet
Hey sprac t[e] swaer is v de(re) co(n). moet
Mi ne[ma] [ ] nicht misscheen
Ic hebbe maleghise gheseen
Do sprac ogyer an die
320Waer is hey dat v g[u]d ghescie